19.08.2019

Formy prawne działalności gospodarczej w Polsce

Zakładając firmę, musisz zastanowić się najpierw jaką formę prawną działalności wybierzesz. W tym artykule podpowiemy Ci, czym różnią się poszczególne rodzaje, dzięki czemu łatwiej będzie ci wybrać jeden z nich.

Działalność jednoosobowa

Przede wszystkim musisz się zastanowić nad tym, czy działalność będziesz prowadził sam, czy pojawią się wspólnicy. Działalność jednoosobowa jest najłatwiejszym rodzajem prowadzenia firmy, przeznaczony dla osób fizycznych. Formalności nie zajmują dużo czasu, ponieważ wystarczy, że złożymy wniosek o wpis do Centralnej Ewidencji i Informacji  Działalności Gospodarczej, co możemy zrobić również przez internet. Firma w swojej nazwie musi zawierać co najmniej imię i nazwisko właściciela. Działalność jednoosobowa nie wymaga minimalnego kapitału, jednak właściciel odpowiada całym swoim majątkiem za swoją firmę. Jeżeli chodzi o kwestie księgowości, to są one różne:

– Podatkowa Księga Przychodów i Rozchodów, jeżeli przychody nie przekraczają 2 000 000 euro, w tym przypadku wybieramy jedną z dwóch form opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych PIT (skala lub podatek liniowy). Podatek rozliczany jest od dochodu

– Ryczałt Ewidencjonowany, obowiązkowa jest tutaj ewidencja ryczałtu, możemy go  stosować gdy przychody nie przekraczają 250 000 eur a podatek rozliczany jest od przychodu.

– Możliwa jest jeszcze karta podatkowa, przy której nie musimy prowadzić księgowości.

Spółki

Spółki są to złożone formy działalności, oparte na umowie pomiędzy osobami fizycznymi lub prawnymi. W zależności od tego, co chcemy osiągnąć w danej firmie, należy wybrać jedną z podanych poniżej opcji, różniących się wieloma elementami.

Spółka cywilna

Aby założyć spółkę cywilną musi być minimum dwóch założycieli (najczęściej osoby fizyczne). Nazwa firmy powinna opierać się na imionach i nazwiskach wspólników oraz z dodanym dopiskiem spółka cywilna. Aby zarejestrować firmę, każdy właściciel powinien dokonać wpisu do Centralnej Ewidencji Informacji o Działalności Gospodarczej, jak również zarejestrować firmę w rejestrze podmiotów gospodarki narodowej. Formy księgowości są dostępne takie, jak w przypadku działalności jednoosobowej:

– księgowość w formie książki przychodów i rozchodów

– ewidencję ryczałtową.

Podatnikami podatku dochodowego są wspólnicy – każdy osobno, w stosunku do udziałów. Przy KPIR jeden wspólnik może rozliczać się z podatku dochodowego na zasadach ogólnych a drugi podatkiem liniowym. Przy ryczałcie nie ma już tej swobody.

Odpowiedzialność za zobowiązania spółki ponoszą wspólnicy całym swoim majątkiem. Spółka nie ma osobowości prawnej więc nie może być przedmiotem praw i obowiązków. Taka forma prowadzenia działalności jest stosunkowo prosta, ponieważ wszyscy wspólnicy upoważnieni są do reprezentowania firmy.

Spółka jawna

W celu założenia spółki jawnej, należy zawrzeć umowę na piśmie oraz zarejestrować ją w KRS. W nazwie firmy powinno znaleźć się minimum nazwisko jednego wspólnika, a także przynajmniej skrót sp. j., co oznacza spółka jawna. Księgowość prowadzona jest na takiej samej zasadzie co w spółce cywilnej. Spółka nie jest podatnikiem podatku dochodowego a jedynie wspólnicy w stosunku do posiadanych udziałów. Odpowiedzialność za zobowiązania ma charakter subsydiarny, co oznacza, że wspólnicy odpowiadają swoim majątkiem wtedy, gdy egzekucja z majątku spółki jest nieskuteczna.

Spółka partnerska

Spółka partnerska może zostać założona tylko i wyłącznie przez osoby, które wykonują tzw. wolny zawód. Są to lekarze, architekci, księgowi, prawnicy itd. Aby założyć taką spółkę, należy sporządzić umowę oraz dokonać rejestracji w KRS. Nazwa powinna zawierać co najmniej jedno nazwisko oraz określenie zawodu oraz skrót sp.p. Każdy Partner jest podatnikiem podatku dochodowego od osób fizycznych w częściach równych (linowy lub zasady ogólne). Partnerzy nie mogą skorzystać z ryczałtu. Księgowość może być uproszczona jeśli wspólnikami są osoby fizyczne, w pozostałych przypadkach obowiązywać będzie pełna księgowość. Odpowiedzialność spółki dzielona jest pomiędzy partnerów, jednak w umowie można zawrzeć zapisek  o tym, kto ponosi pełną odpowiedzialność.

Spółka komandytowa

Do założenia danej spółki potrzeba minimum dwóch osób (fizycznych, prawnych lub jednostki organizacyjne mające osobowość prawną) – komplementariusza, który odpowiada za spółkę całym swoim majątkiem, oraz komandytariusza, którego suma odpowiedzialności określona jest w umowie spółki.  Taka forma współpracy jest idealna dla wspólników, którzy mają różne potencjały finansowe. Spółka musi być zarejestrowana w Krajowym Rejestrze Sądowym., nazwa powinna zawierać nazwisko albo pełną nazwę firmy przynajmniej jednego komplementariusza a także oznaczenie  „spółka komandytowa” lub  „sp. k.” Spółka nie jest podatnikiem podatku dochodowego, opodatkowani są wspólnicy. Księgowość w takiej spółce prowadzona jest na Księgach Handlowych (pełna księgowość).

Spółka akcyjna

Podstawą założenia spółki jest statut, zapisany w formie aktu notarialnego. Aby zarejestrować spółkę, należy zgłosić ją w rejestrze przedsiębiorców KRS, nazwa może być obrana dowolnie, ale musi zawierać określenie „spółka akcyjna” lub „S.A.” Księgowość spółki prowadzi się na pełnych księgach. Wysokość kapitału to min. 100 000 zł. Za zobowiązania spółki odpowiada spółka swoimi aktywami, akcjonariusze nie ponoszą odpowiedzialności za zobowiązania spółki. Spółka opodatkowana jest podatkiem dochodowym od osób prawnych (CIT), dodatkowo od wypłat z zysków (dywidendy) obowiązuje zryczałtowany podatek dochodowy w wys. 19%

Spółka komandytowo – akcyjna

Podstawą założenia spółki jest statut, zapisany w formie aktu notarialnego. Aby zarejestrować spółkę, należy zgłosić ją w rejestrze przedsiębiorców KRS, nazwa powinna zawierać nazwisko albo pełną nazwę firmy przynajmniej jednego komplementariusza, a także oznaczenie  „spółka komandytowo-akcyjna” lub  „S.K.A.”  Księgowość spółki prowadzi się na pełnych księgach. W tym rodzaju występują komplementariusze, którzy odpowiadają swoim majątkiem za działania firmy, jak również akcjonariusze, którzy nie ponoszą odpowiedzialności za zobowiązania spółki. Minimalna wysokość kapitału zakładowego w tej spółce wynosi 50 000zł. Spółka opodatkowana jest podatkiem dochodowym od osób prawnych (CIT), dodatkowo od wypłat z zysków (dywidendy) obowiązuje zryczałtowany podatek dochodowy w wys. 19%

Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością

Do założenia tej spółki musi być minimum jeden założyciel. Może być prowadzona w formie jednoosobowej, bądź wieloosobowej. Odpowiedzialność w tym przypadku  ogranicza się tylko do wkładu kapitału spółki, który wynosi 5 000zł. Aby założyć spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością należy spisać umowę w formie aktu notarialnego oraz dokonać wpisu do Krajowego Rejestru Sądowego, nazwa może być obrana dowolnie, ale musi zawierać określenie „spółka z ograniczoną odpowiedzialnością” lub „spółka z o.o.” lub „sp. z o.o.”  Księgowość w tym wypadku musi być pełna. Podatnikiem podatku dochodowego jest spółka (CIT) a udziałowcy płacą zryczałtowany podatek dochodowy w wys. 19% od wypłaconej dywidendy, co oznacza, że wspólnicy są poniekąd podwójnie opodatkowani.

Niezależnie od rodzaju podmiotu zawsze jest się czynnym podatnikiem VAT lub podatnikiem VAT zwolnionym.

Ze względu na różne wymagania w rodzajach działalności, należy się odpowiednio zorientować jaka jest dla nas odpowiednia. W zależności od tego czy należymy do tzw. wolnych zawodów, chcemy założyć firmę jednoosobową, bądź wieloosobową, musimy się zapoznać z przepisami i wybrać odpowiedni rodzaj prowadzenia naszej działalności. Przy niektórych rodzajach działalności nie będziemy mogli skorzystać z ryczałtu lub z  karty podatkowej.

Ostatnie wpisy

24.09.2020
Z dniem 01 października 2020 r. będą obowiązywały nowe struktury plików JPK V7
Czytaj więcej
24.09.2020
Podmioty powiązane – co warto wiedzieć
Czytaj więcej
05.11.2019
SPLIT PAYMENT – NAJWAŻNIEJSZE INFORMACJE PO 31.10.2019R.
Czytaj więcej